Çocukların maruz kaldığı bir istismar, ihmal, kötü  muamele, saldırı, sömürü veya müstehcenliğe konu bir durum söz konusu olduğunda olayı detaylarıyla beraber yardim@ukaim.org adresine bildirin.

Çocuk istismarı, bir çocuğa kasıtlı ve/veya kasıtsız olarak fiziksel, cinsel ve/veya duygusal yaralanma, hasar veya ölüm uygulanması olarak tanımlanmaktadır. Çocuk istismarı, çocuğun gelişimi üzerinde yaşam boyu etkileri olabilecek bir travmadır. En ağır cezalarla cezalandırılması gereken ciddi bir suçtur.

Birçok kişi çocuk istismarını önlenmesi neredeyse imkansız bir sorun olarak görmektedir. Çocuklar kendilerine ne olduğunu her zaman bilmedikleri için çocuk istismarını önlemenin mümkün olmadığını savunuyorlar. Bu doğru olsa da, çocuk istismarı riskini azaltmanın yolları vardır. Önleme yollarından bazıları, halkı eğitmek, mevzuat oluşturmak ve politikaları uygulamaktır. Şüphelerini bildirebilmeleri için insanları çocuk istismarı belirtileri konusunda eğitmek önemlidir. Bu, istismara uğrayan çocukların ihtiyaç duydukları yardımı almalarını sağlar.

Çocuk istismarını önlemenin bir başka yolu da yasalardır.

5237 sayılı ve 26/9/2004 kabul tarihli Türk Ceza Yasası uyarınca, çocuk; henüz on sekiz yaşını doldurmamış kişileri ifade etmektedir. 15 yaşının altında her çocuğun ne şekilde olursa olsun cinsel dokunulmazlığının ihlal edilmesi yasalarca suç olarak düzenlendiği gibi 15 yaş ve üzerindeki her çocuğunda cebir veya kullanılarak cinsel dokunulmazlığının ihlali suç olarak düzenlenmiştir. Bununla beraber, 9 Aralık 1994 tarihinde kabul edilen ve ülkemizde 27.01.1995 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi m. 34 gereğince taraf devletler, çocuğu, her türlü cinsel sömürüye ve cinsel suiistimale karşı koruma güvencesi vermiş ve bu amaçla taraf Devletler, çocukların pornografik nitelikli gösterilerde ve malzemede kullanılarak sömürülmesini önlemek amacıyla ulusal düzeyde ve ikili ile çok taraflı ilişkilerde gerekli her türlü önlemleri almakla mükellef kılınmıştır.

İsteğe Bağlı Protokol’ün 2. Maddesinde çocuk pornografisi,  “çocuğun gerçekte veya taklit suretiyle bariz cinsel faaliyetlerde bulunur şekilde herhangi bir yolla teşhir edilmesi veya çocuğun cinsel uzuvlarının, ağırlıklı olarak cinsel amaç güden bir şekilde gösterilmesi anlamına gelir.” şeklinde tanımlanmaktadır.

İnternet ve diğer gelişen teknolojilerde çocuk pornografisine erişilebilirlik artmıştır. Bu nedenle, İhtiyari Protokol ile ülkeler çocuk pornografisinin üretimini, dağıtımını, yayılmasını, ithalatını veya ihracatını, sunumunu, satışını veya bulundurmayı yasaklamayı ve cezalandırmayı garanti etmişlerdir (İsteğe Bağlı Protokol madde 3).

Avrupa Konseyi tarafından 23.11.2001 tarihinde imzaya açılan ve Türkiye tarafından 10.11.2010 tarihinde imzalanıp 22.04.2014 tarihli Resmi Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe giren 6533 Sayılı Kanun’la onaylanması uygun bulunan Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesinin Çocuk Pornografisi İle Bağlantılı Suçlar başlıklı m. 9 gereğince: Bir bilgisayar sistemi üzerinden dağıtımını yapmak amacıyla çocuk pornografisi üretmek, Bir bilgisayar sistemi üzerinden çocuk pornografisini sunmak veya erişilebilir hale getirmek, Bir bilgisayar sistemi üzerinden çocuk pornografisini dağıtım veya iletimini yapmak, Kendisi veya başkası için bilgisayar sistemi üzerinden çocuk pornografisi temin etmek ve bu kapsamda bir bilgisayar sisteminde veya bilgisayar veri depolama aygıtında çocuk pornografisi bulundurmak eylemleri taraf ülkelerce suç olarak tanımlanacaktır.

Ayrıca sözlü ya da yazılı fark etmeksizin çocuklara karşı her türlü müstehcen iletişim veya davranış suçun oluşmasına sebebiyet vereceği gibi, çocukların uygunsuz veya yetişkinlere uygun içeriklerle karşı karşıya kalmasına sebep olan kişi veya kişilerin kanunda sayılar eylemleri için yaptırımlar öngörülmüştür. Söz konusu içeriklerin çocuklara iletimi de farklı yollarla olabilecektir. Çocuğa uygunsuz video, fotoğraf ve her türlü görüntünün gösterilmesi veya uygunsuz yazıların okutulması suretiyle müstehcenlik suçu meydana gelebilmektedir. Söz konusu bu içerikler uygunsuz videolar veya fotoğraflar, müstehcen içerikli yazılar, sesler ve sözler de olabilir.

Çocuk cinsel istismarı vakaları yelpazesi, ensest istismar , pornografi, çocuk seks turizmi ve cinsel sömürü olup,  kaçırma olup; araştırmalar, cinsel istismara uğrayan çocuklar üzerinde fiziksel etkiler olduğunu göstermiştir. TÜİK verilerine göre 2014 yılında 74.064 olan çocuk mağdur sayısı 2016 yılında 83.552’dır. Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne göre; Çocuk cinsel istismarı hükümlü yüzdesi %42,5’ten (2006’da) %58,8’e (2016’da) yükselmiştir Cinsel suç mağduru çocukların yüzdesi 2014’ten 2016’ya %33 artmıştır.

İstismar Türleri

Çocuk istismarı, tespit edildiği anda müdahale edilmesi gereken çok ciddi bir sorundur. Herhangi bir ailede ortaya çıkabilir, ancak ebeveynlerin çocuklarının istismara uğradığını düşünmeleri durumunda dikkat etmeleri gereken bazı uyarı işaretleri vardır. Çocuğunuzun istismara uğradığını düşünüyorsanız veya bir çocuk istismarı olayı hakkında bilginiz varsa, yetkilileri aramaktan çekinmeyin.

Çocuk istismarı kötü bir şeydir. Ne pahasına olursa olsun tolere edilmemesi gereken bir suçtur. Bu yazıda size çocuk istismarının tanımlarını ve farklı çocuk istismarı türlerini sunacağım. Ayrıca çocuk istismarını önlemenin yollarını tartışacağım. Çocuk İstismarı, çocuğa fiziksel veya duygusal zarar verme eylemidir. Çocuk istismarının pek çok türü vardır, ancak biz sadece en yaygın dördünü tartışacağız.

Çocuk istismarının en yaygın dört türü duygusal istismar, fiziksel istismar, cinsel istismar ve ihmaldir.

Duygusal istismar, çocuğa duygusal zarar verme eylemidir. duygusal istismar, hakaretleri, tehditleri ve sürekli aşağılamaları içerebilir.

Fiziksel istismar, çocuğa fiziksel zarar verme eylemidir. fiziksel istismar yumruklama, tokat atma veya tekmelemeyi içerebilir.

Cinsel istismar, bir çocukla cinsel özgürlüklerin alınması eylemidir. cinsel istismar tecavüz, ensest ve tacizi içerebilir.

İhmal, bir çocuğa yetersiz yemek, giysi veya barınak sağlama eylemidir. ihmal, bir çocuğu uzun süre gözetimsiz bırakmayı da içerebilir.

Unutulmamalıdır ki, hiçbir zaman birbirine özel bir tür çocuk istismarı yoktur. Örneğin bir çocuk hem duygusal istismarın hem de fiziksel istismarın kurbanı olabilir. Çocuk istismarcılarının her zaman çocuğun tanıdığı biri olması gerekmediğini de hatırlamak önemlidir. Çocuk istismarcısı, çocuğun hiç tanımadığı biri olabilir.

Çocuk istismarını önlemenin yolları arasında kendinizi çocuk istismarı konusunda eğitmek, çocuklarınızın kimlerle vakit geçirdiğinin farkında olmak ve çocuklarınızla etkileşim kurarken sağduyu kullanmak sayılabilir.

Biraz açarsak, çocuk istismarının en yaygın dört türü duygusal istismar, fiziksel istismar, cinsel istismar ve ihmaldir.

Çocuk istismarı, fiziksel ve duygusal yaralanmalar, cinsel saldırılar ve psikolojik kötü muamele dahil olmak üzere çocuğa zarar veren herhangi bir eylem veya ihmaldir. Ebeveynler, veliler, bakıcılar (akrabalar veya arkadaşlar dahil), öğretmenler/okul yöneticileri gibi güvenilir bir konumda bulunan herkes tarafından gerçekleştirilebilir. Çocuk istismarcıları, çocukla akraba olmayan ancak bir şekilde onlar üzerinde otorite sahibi olan kişileri de içerebilir (koçlar gibi). Çocuk istismarı erkekleri ve kızları eşit olarak etkiler; ancak, erkeklere yönelik, kızlara yönelik şiddetten daha az dikkat çeken belirli şiddet türleri vardır.

Çocuk istismarını neyin oluşturduğunu daha iyi anlamak için öncelikle meydana gelebilecek farklı istismar türlerini anlamak gerekir. Bu dört istismar türünün her biri, her birinin örnekleriyle birlikte aşağıda açıklanmıştır.

Duygusal istismar, bir veya her iki ebeveynin çocuğun korktuğu veya utandığı bir ortam yaratmasıyla ortaya çıkan bir istismar türüdür. Bu, lakap takma, eleştirme ve sözlü taciz şeklinde olabilir. Duygusal istismara uğrayan çocuklar, cezalandırılmaktan ya da daha fazla istismarın hedefi olmaktan korktukları için istismarı kimseye anlatamayacaklarını hissederler. Duygusal istismar, mağdurun korku ve utancına dayanır. İstismarcı, kurbanı manipüle etmek için sözlü veya duygusal istismar kullandığında ortaya çıkar. İstismarcı genellikle kurbanı utandırmaya veya kendinden korkmaya çalışır.

Fiziksel istismar, cezalandırmak ya da kontrol etmek amacıyla çocuğa acı çektirme ya da yaralamadır. Bu, çocuğa vurmayı, tokatlamayı, yakmayı, sıkmayı veya çocuğu sürüklemeyi içerebilir. Fiziksel istismar, bir çocuğun acı çekerken uzun mesafeler koşmak gibi aşırı görevleri gerçekleştirmesini de içerebilir. Fiziksel istismar, istismarcının acı veya yaralanma verme arzusuna dayanır. Fiziksel istismar birçok şekilde olabilir, ancak çoğu zaman çocuğa vurmak, tokat atmak veya çocuğu yakmak gibi eylemleri içerir. Fiziksel istismar, çocuğa uzun mesafeler koşmak gibi acı veren görevleri yaptırmayı da içerebilir.

Cinsel istismar, bir kişi, yetişkinler veya çocuklar, çocuğun rızası olmadan bir çocuğa dokunduğunda, okşadığında veya oral seks yaptığında meydana gelir. Bu tür istismar tecavüz, taciz ve cinsel istismarı içerebilir. Cinsel istismar mağdurları ihanet, suçluluk ve utanç duyguları yaşayabilirler.

İhmal, bir çocuğa gelişimi için gerekli olan temel hizmetleri ve kaynakları sağlamadaki başarısızlıktır. Bu, yeterli yiyecek sağlamamayı, yeterli barınma sağlamamayı veya yeterli giysi sağlamamayı içerebilir. İhmal aynı zamanda bir çocuğun yardım çığlıklarını görmezden gelerek duygusal iyiliğini ihmal etmeyi de içerebilir.

Dört istismar türünün her biri farklı semptomlarla karakterize edilir: duygusal istismar korku ve utançla, fiziksel istismar acı ve yaralanmayla, cinsel istismar istenmeyen cinsel temasla ve ihmal çocuğu temel ihtiyaçlardan yoksun bırakarak karakterize edilir. Bir tür istismara maruz kalan çocukların hepsinin dördünü de yaşamayacağını belirtmek önemlidir. Örneğin, fiziksel istismara uğrayan bir çocuk cinsel istismara uğramayabilir. Tersine, cinsel istismara uğrayan bir çocuk birden fazla istismar türü yaşayabilir.

Her çocuk istismarı türünün farklı belirtileri vardır ve farklı nedenlere dayanır. Muhtemel istismarı belirleyebilmeniz ve mağdura yardım edebilmeniz için farklı istismar türlerinin farkında olmanız oldukça önemlidir.

Çocukların cinsel istismarına karışanlar genellikle:

• Çocuğun ilgi alanları, arkadaşları, okulu, ailesi vb. hakkında bilgi edinmek için sosyal medyayı kullandıktan sonra bir çocuğa yaklaşırlar.
• Çocukla olan iletişimlerini kasıtlı olarak bir çevrimiçi platformdan diğerine taşırlar. (örneğin, sosyal medyadan özel görüntülü sohbet veya mesajlaşma uygulamalarına geçiş)
• Çocuğu zorlamak için aşağıdakiler dahil bazı yöntemleri kullanırlar:
  • Karşılık vaadi (“Bana gösterirsen ben de sana göstereceğim”)
  • Başlangıçta çocuğa cinsel içerikli fotoğraflar/videolar karşılığında para veya uyuşturucu gibi bir şey teklif edilmesi.
  • Çocuğun cinsel görüntülerini elde etmek için bir mankenlik ajansında çalışıyormuş gibi davranmak yöntemi.
  • Arkadaşlık/romantik ilişki kurarak çocukla bağ geliştirme yöntemi. 
  • Görüntülü sohbetler sırasında çocuğun cinsel içerikli videolarını gizlice kaydetme yöntemi.
  • Çocuğa veya çocuğun aile üyelerine fiziksel olarak zarar vermek veya cinsel saldırıda bulunmakla tehdit etme yöntemi.
  • Bir çocukla iletişim kurmak için birden fazla çevrimiçi kimlik kullanma.
  • Daha genç ve/veya karşı cinsten biriymiş gibi davranma.
  • Çocuğun çevrimiçi hesabına izinsiz olarak erişmek ve çocuğun cinsel resimlerini veya videolarını çalma.
  • Dijital düzenleme araçlarını kullanarak çocuğun cinsel resimlerini veya videolarını oluşturmakla tehdit etme.
  • Çocuk cinsel resim veya video sağlamazsa intihar etmekle tehdit etme.
  • Çocukla cinsel içerikli konuşmaları kaydetme ve bunları internette yayınlamakla tehdit etme.

Bildirin

Çocukların maruz kaldığı bir istismar, saldırı, sömürü veya müstehcenliğe konu bir durum söz konusu olduğunda olayı detaylarıyla beraber yardim@ukaim.org adresine bildirin.

Uluslararası Kayıp Çocuk Araştırma ve İstismar Önleme Derneği, misyonu kayıp çocukların bulunmasına yardımcı olmak, çocukların cinsel sömürüsünü azaltmak ve çocuk mağduriyetini önlemek olan özel, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. UKAİM, çocuk kaçırmalarının önlenmesi, kayıp çocukların kurtarılması ve çocukların cinsel sömürüsünü önleme ve bunlarla mücadele etmek için hizmetler sunmaya yardımcı olmak için aileler, mağdurlar, özel sektör, kolluk kuvvetleri ve toplum gönüllüleriyle birlikte çalışır.